Nieuwsbrief: Raden in Verzet (Januari)

Hierbij de eerste nieuwsbrief in 2024 van het actiecomité Raden in Verzet: samen voor elkaar.

In deze nieuwsbrief een reminder om een landelijk manifest te ondertekenen ten behoeve van de onderhandelende partijen in Den Haag en een uitnodiging voor een fysieke bijeenkomst op 27 januari in Utrecht.

HERINNERING: onderteken manifest aan onderhandelende partijen in Tweede Kamer: ‘zonder geld geen gemeenten’

Met onze nieuwsbrief van december 2023 hebben we alle raadsleden en griffies in Nederland een manifest gestuurd. We bieden dit manifest binnenkort graag aan de onderhandelende landelijke partijen in Den Haag aan. We willen duidelijk maken dat niemand raadslid is geworden om haar/zijn gemeente kapot te bezuinigen. En dat dreigt wel met het zogeheten financiële ravijn dat voor alle gemeenten vanaf 2026 opdoemt.

Door een verandering in de financieringssystematiek en door eerdere financiële bezuinigingen op gemeenten, komen we in totaal vanaf 2026 € 3 miljard euro per jaar tekort. De VNG is hierover aan het onderhandelen met het kabinet. De vraag is welk standpunt een nieuw kabinet gaat innemen.

Als gemeenteraads-, burgerraads- of commissielid zijn we niet actief geworden om onze eigen gemeente kapot te bezuinigen. Dat is al jaren het motto van het actiecomité Raden in Verzet. We willen graag aan de onderhandelende partijen in Den Haag laten zien, dat we ons in groten getale zorgen maken. Daarom hebben we een manifest opgesteld, gericht aan de informateur en de onderhandelende partijen in de Tweede Kamer. Het manifest roept op dat de gemeenten structureel over voldoende middelen beschikken via het gemeentefonds, door bijvoorbeeld afschaffing van de opschalingskorting, het voortzetten van de bestaande financieringssystematiek en indexering van de fondsen passend bij echte (stijgende) kosten op wettelijke (zorg)taken.

Het manifest kan tot en met 27 januari 2024 worden ondertekend door alle individuele (burger)raads- en commissieleden in Nederland. Mocht je (bijvoorbeeld via een motie) je eigen Raad hebben gevraagd steun uit te spreken hiervoor, dan blijft het belangrijk om al je collega (burger)raads- en commissieleden te vragen het manifest te ondertekenen. Tot nu toe hebben meer dan 600 raadsleden vanuit het hele land dit inmiddels gedaan.

Het manifest staat hier: Manifest: ‘Zonder geld geen gemeenten’!

Eind januari willen we het manifest gaan aanbieden.

Uitnodiging bijeenkomst Raden in Gesprek: 27 januari in Utrecht – ‘Zonder geld geen gemeenten’

Op zaterdag 27 januari 2024 organiseren we een bijeenkomst voor alle geïnteresseerde (burger)raads- en commissieleden die met ons willen meepraten en meedenken wat we kunnen doen om de grote financiële tekorten van gemeenten terug te draaien. De bijeenkomst doen we in het midden van het land om de bijeenkomst hopelijk voor zo veel mogelijk van jullie bereisbaar te maken.

Het programma ziet er als volgt uit:

Zaterdag 27 januari 2024
10:30 – 14:30 uur
Stadhuis Utrecht (Stadhuisbrug 1, 3511 JK Utrecht)

Programma

10:30 – 11:00 uur Inloop Entree stadhuis
11:00 – 11:30 uur Plenair Raadzaal
11:30 – 13:30 uur Lunch / Bespreken manifest Entree stadhuis
13:30 – 14:15 uur Verdieping: Begrotingsproces Trouwzaal
Verdieping: Financieel ravijn Grote hal
14:15 – 14:30 uur Afsluiting Entree stadhuis

Wat kun je in ieder geval verwachten op de bijeenkomst:

• We praten je bij over het manifest: hoeveel handtekeningen staan er onder + vervolg.
• De VNG praat ons bij over de laatste stand van zaken van de gesprekken die de vereniging namens alle gemeenten met het kabinet voert.
• We maken nader kennis met elkaar en gaan onderling gesprekken aan wat we als raadslid kunnen doen om het dreigende ravijn af te wenden.
• We zijn benieuwd hoe de financiële situatie van jouw gemeente is en we delen dit met elkaar.
• We proberen een aantal concrete resultaten te boeken, zoals een voorbeeld motie voor alle raden in het land.
• Een verdiepingssessie over het begrotingsproces binnen gemeenten.

De leden van het actiecomité hopen velen van jullie te zien op 27 januari. Je kunt je aanmelden via: Raden in gesprek: Zonder geld geen gemeenten | Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Tot dan!

Namens het actiecomité,
Sicco Louw

Achtergrond actiecomité

Het actiecomité Raden in Verzet is in de vorige collegeperiode (2018-2022), met de steun van de volledige Zoetermeerse gemeenteraad, opgericht door drie Zoetermeerse raadsleden. Zij zagen grote financiële gevolgen nadat de Rijksoverheid had bepaald dat gemeenten verantwoordelijk werden voor de Wmo en voor de jeugdzorg. Met die belangrijke zorgtaken is te weinig geld meegekomen: de Rijksoverheid heeft hierop eerst een bezuiniging toegepast. En hoewel voor deze posten inmiddels meer budget is toegekend (na veel acties onder meer vanuit het actiecomité en de Vereniging Nederlandse Gemeenten), dreigt wederom een groot financieel tekort voor alle gemeenten in ons land. Zo is er eerder een opschalingskorting toegepast (gemeenten zouden allemaal groter moeten worden in omvang, dus minder gemeenten zouden overblijven in Nederland) van nu nog zo’n 675 miljoen. Daarnaast wil het huidige kabinet af van de al jaren bestaande financieringssystematiek. Die zogeheten ‘trap op trap af’ systematiek betekent, dat gemeenten minder geld krijgen als het Rijk moet bezuinigen en meer als het Rijk zelf ook meer gaat uitgeven. De plannen om deze systematiek vanaf 2026 te wijzigen leiden tot ruim € 2 miljard minder inkomsten. Daarmee komt het totale tekort vanaf 2026 op zo’n € 3 miljard per jaar. Reden genoeg om met nieuwe moed door te gaan met het actiecomité.

Wij willen vanuit gemeenteraden onze zorg uiten over de financiële positie van onze steden en dorpen en daarmee die van onze inwoners. De gemeenten staan het dichtst bij onze inwoners; wij hebben een grote maatschappelijke taak om te zorgen voor voldoende voorzieningen, woningen en gezondheidszorg voor alle mensen in het land. Daar moeten we dan wel financieel toe in staat worden gesteld door de Rijksoverheid.

Vanuit het actiecomité laten we de stem van alle raads- en commissieleden in Nederland horen. We hebben goed contact met de Vereniging Nederlandse Gemeenten die namens alle gemeenten met de Rijksoverheid onderhandelt over onder meer de financiën. En sinds kort werkt het actiecomité nauw samen met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Zij helpt het actiecomité met logistieke zaken en om onze informatie en acties onder de aandacht te brengen van de bij haar aangesloten raadsleden.

Brede beweging van raadsleden

De komende periode willen we het actiecomité graag een bredere beweging laten worden. Een comité dat samen voor en met elkaar opkomt voor de (financiële) belangen van onze gemeenten. Dat zie je vanaf nu ook terug in onze naam: actiecomité Raden in Verzet: samen voor elkaar’.

Het comité bestaat vooralsnog uit de volgende raadsleden:

• Nico de Jong – gemeente Alphen aan den Rijn
• Tina Jakoeb – gemeente Barendrecht
• Cathy Noordergraaf – gemeente Hilvarenbeek
• Joep Derksen – gemeente Teylingen
• Léon van Dun – gemeente West-Betuwe
• Anna de Groot – gemeente Zaanstad
• Rob Duiven – gemeente Zoetermeer
• Sicco Louw – gemeente Zoetermeer
• David Weekenstroo – gemeente Zoetermeer

Het comité heeft ambtelijke ondersteuning vanuit de gemeente Zoetermeer en wordt geholpen door de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Meld je aan als actief lid

Wil je je ook inzetten voor het actiecomité? Je bent van harte welkom. Hoe meer raadsleden willen meedenken en meedoen, hoe meer we van ons kunnen laten horen. Samen voor elkaar!

Je kunt je aanmelden door een mail te sturen aan:
Actiecomité Raden in Verzet: radeninverzet@gmail.com