Energietransitie vergt zorgvuldig besluit over kerncentrales

In het regeerakkoord heeft dit kabinet afgesproken om twee nieuwe kerncentrales in Nederland te bouwen. In het kader hiervan heeft de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (hierna: Rli) een adviesrapport geschreven genaamd “Splijtstof? Besluiten over kernenergie vanuit waarden” die op 7 september jl. in ontvangst genomen is door de minister voor Klimaat en Energie, Rob Jetten. De PvdA Barendrecht was ook aanwezig tijdens deze bijeenkomst omdat het debat op korte termijn ook op gemeentelijk niveau gevoerd moet worden. Want wat doe je met het kernafval als er toch kerncentrales gebouwd moet worden? Kernafval blijft 240.000 jaar radioactief. Zo lang bestaat de mensheid nog niet eens. Dat soort afval moet dus diep in de bodem worden opgeslagen en dan moet je maar hopen dat het daar blijft. In Nederland zouden in theorie diepe zout- en kleilagen geschikt zijn voor opslag, omdat die gedurende zo’n periode stabiel kunnen blijven. In ongeveer een derde van de gemeenten is er zo’n ondergrond.’ Is de Barendrechter bereid om kernafval op te slaan en onze kinderen daarmee op te zadelen?

Centraal in het rapport staat de vraag wat er nodig is om over het wel of niet inzetten van kernenergie een gedragen, goed onderbouwd besluit te kunnen nemen. In het rapport staan er vijf aanbevelingen die erop toezien dat er een zorgvuldige besluitvorming genomen moet worden namelijk:

1. Neem het besluit omtrent de kernenergie uitsluitend in combinatie met het besluit over het system van energievoorziening als geheel.
2. Heb aandacht voor vier kennisleemtes die moet worden aangevuld voordat er een definitief besluit genomen kan worden. Er zijn antwoorden nodig op in ieder geval de volgende vier vragen: (1) wat is het kostenverschil tussen een energiesysteem met en zonder kernenergie, (2) welk energiesysteem draagt het meeste bij aan versnelling van de energietransitie en daarmee aan een versnelde afbuiging van de wereldwijde CO2-uitstootcurve, (3) wat zijn de directe en indirecte gevolgen van een eventueel kernongeval in Nederland, en is Nederland hierop voldoende voorbereid en tot slot (4) wat zijn de technologische en financiële onzekerheden rond de eindberging van hoogradioactief afval?
3. Bij de keuzes die het kabinet gaat maken in het Nationaal Plan Energiesysteem 2050 is een expliciete afweging nodig over de volgende zeven beleidsinhoudelijke vragen; (1) hoe willen we pieken en dalen in het aanbod van wind- en zonne-energie opvangen, (2) hoe robuust en tegen welke kosten willen we de energietransitie inrichten, (3) welke risico’s van een energiesysteem met of zonder kernenergie vinden we acceptabel en hoe gaan we die risico’s bepalen, (4) hoe wegen we de landschappelijke impact die een keuze voor een bepaalde vorm van energieopwekking heeft, (5) hoe wegen we de impact van het gebruik van eindige grondstoffen bij de keuze voor (of tegen) het opnemen van bepaalde vormen van energieopwekking in het energiesysteem, (6) wat vinden we een eerlijke verdeling van de lusten en de lasten die het energiesysteem met zich meebrengt en tot slot (7) met welke gevolgen van het energiesysteem mogen we toekomstige generaties belasten?
4. Wees als kabinet transparant bij het voorleggen van een besluit voor een politieke besluitvorming omtrent hoe het kabinet met de in het rapport genoemde vijf waarden (energiezekerheid, betaalbaarheid, veiligheid, duurzaamheid en rechtvaardigheid) is omgegaan en welke afwegingen er zijn gemaakt
5. Laat burgers participeren meer dan alleen via de gebruikelijke procedures.

Wat kernenergie betreft heeft de PvdA een duidelijk standpunt namelijk; geen nieuwe kerncentrales Niet alleen omdat het niet duurzaam en veilig is en daarmee dus ongeschikt voor onze toekomstige energievoorziening, maar vooral vanwege het feit dat het voor de komende honderdduizenden jaren voor een afvalprobleem zal zorgen. Dit punt werd tijdens de bijeenkomst ook onderschreven door Laura de Vries (vicevoorzitter van de Jonge Klimaatbeweging). “Jongeren vinden het belangrijk dat er eerlijke verdeling is van lusten en lasten, want het zou niet zo moeten zijn dat alle lusten van kernenergie nu worden gebruikt en dat de toekomstige generatie moet dealen met het afval,” aldus Laura.

De PvdA onderschrijft dat er naar een stabiel energiebeleid gewerkt moet worden om de klimaatdoelen voor 2050 te kunnen realiseren. Of het bouwen van kerncentrales een oplossing is voor de energietransitie, daar zet de PvdA grote vraagtekens achter, nog groter dan het vraagteken die Rli heeft gezet in de titel van zijn rapport achter het woord “splijtstof?”

De PvdA is blij met dit rapport en hoopt dat de minister aandacht heeft voor de aanbevelingen.