Een onverwacht beeld: Vrouwen als wethouders en hun weg naar het ambt

Op 12 juni zijn de resultaten van het onderzoek ‘Vrouwen in de Politiek’ gepresenteerd. Dit onderzoek is uitgevoerd door de Wethoudersvereniging, Meer Vrouwen in de Politiek, en wetenschapper Zahra Runderkamp, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Het richtte zich op de factoren die bepalen of vrouwen wethouder worden.

In de Nederlandse lokale politiek is het percentage vrouwelijke wethouders met 29% nog steeds te laag. Dit geldt ook voor raadsleden, met 35% vrouwen, en burgemeesters, met 31% vrouwen. Nederland staat wereldwijd op de 30e plaats wat betreft het aantal vrouwen in de Eerste en Tweede Kamer. Het rapport biedt inzicht in de instroom van vrouwelijke wethouders en doet aanbevelingen om de vertegenwoordiging van vrouwen in de politiek te bevorderen, met het doel om een meer inclusieve en representatieve politiek te realiseren.

De resultaten laten zien dat er een dringende behoefte is aan verder onderzoek en initiatieven om de kansen voor vrouwen in de politiek te vergroten. Slechts 29% van de wethouders is momenteel vrouw, en hoewel 87% van deze vrouwen een theoretische opleiding heeft, had 77% al politieke ervaring en 75% bestuurlijke ervaring voordat ze wethouder werden. Verder identificeert 93% van de vrouwelijke wethouders zich niet als iemand met een migratie-achtergrond.

Deze cijfers roepen belangrijke vragen op over inclusiviteit en gelijke kansen. Zahra Runderkamp zal met steun van de Wethoudersvereniging en Meer Vrouwen in de Politiek verder onderzoek doen naar de aantrekkelijkheid van het ambt voor vrouwen. De mogelijkheden voor verbetering die al zijn genoemd, omvatten onder andere het aanstellen van meer wethouders als ambassadeurs, het opzetten van oriëntatieprogramma’s en het stimuleren van een actieve rol voor colleges, informateurs en politieke partijen.

Marie-Anne van Reijen van Vrouwen in de Politiek benadrukt dat dit onderzoek vrouwen die wethouder willen worden, al nuttige tips biedt om hun kansen te vergroten. Informateurs en formateurs spelen hierbij een cruciale rol. Vandana Jankipersadsing en Petra van den Akker van de Wethoudersvereniging voegen hieraan toe dat er kansen zijn voor systemische verandering. Zij wijzen op het belang van het registreren van de achtergrond van wethouders en het identificeren van verdere ontwikkelkansen via focusgroepen.