Bijpraatsessie Omgevingswet gemeente Barendrecht
Op 24 mei jl. is er een bijpraatsessie geweest in de gemeente Barendrecht omtrent onder andere de rol van de raad in de nieuwe omgevingswet. De voorgenomen datum voor inwerkingtreding is 1 januari 2023. Op 21 juni zal de Eerste Kamer over de definitieve invoerdatum van de Omgevingswet debatteren. Hieronder leest u een korte samenvatting van de bijpraatsessie.
Waarom een omgevingswet?
De aanleiding om een nieuwe wet te maken heeft te maken met het feit dat de huidige wet in de loop der jaren versnipperd is geraakt. Er zijn op dit moment 26 wetten, 60 Algemene Maatregelen van Bestuur (AMVB) en 75 Ministeriele regelingen die zich bezighouden met de ruimtelijke ordening. De bedoeling is om 26 wetten te bundelen tot 1 wet, 60 AMVB terug te brengen naar 4 AMVB en 75 ministeriële regelingen te bundelen in één Omgevingsregeling.
Het doel is om een integrale aanpak op het gebied van de fysieke leefomgeving te realiseren (hierbij gaat het onder meer om gezondheid, milieu, geluid en luchtkwaliteit valt), zodat de gemeente beter kan inspelen op de maatschappelijke behoeften. Tevens is het mogelijk om maatwerk te leveren. Denk hierbij aan bijvoorbeeld het efficiënter en makkelijker transformeren van kantoorpanden naar woningen zonder allerlei procedures te doorlopen en bestemmingsplannen te wijzigen. Daarnaast gaat voor de afhandeling van veel vergunningaanvragen de reguliere procedure gelden met een beslistermijn van 8 weken in plaats van 26 weken.
Hoe willen wij dit gaan bereiken?
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ondersteunt de uitvoering van de Omgevingswet en bestaat uit de landelijke voorziening die wordt ontwikkeld door het programma ‘Aan de slag met Omgevingswet’. Het DSO biedt het digitale loket (Omgevingsloket) waar initiatiefnemers, overheden en belanghebbenden snel kunnen zien wat is toegestaan in de fysieke leefomgeving en vervangt bij de inwerkingtreding van de wet de bestaande toepassingen: Omgevingsloket online, Activiteitenbesluit Internet Module (AIM) en ruimtelijkeplannen.nl. Vanaf 1 juli kan de gemeente Barendrecht oefenen met de DSO.
Wat is de rol van de raad?
In het beleidscyclus zijn een aantal kerninstrumenten verwerkt waar de raad over gaat. De omgevingsvisie is één strategische langetermijnvisie voor de gemeente die bindend is. In de uitvoeringsprogramma’s worden de doelstellingen vanuit de omgevingsvisie door het college uitgewerkt voor de komende jaren. Een voorbeeld om dit te illustreren: de raad wil in elke wijk 50% groen. In het kader hiervan kan het college in zijn uitvoeringsprogramma opnemen dat een vergunning vereist is voor het openbreken van een straat of bij het verdwijnen van een park. Deze regels kunnen vervolgens weer in de omgevingsplan worden opgenomen. Het staat de raad verder vrij om elke jaar de beleidscyclus te evalueren.
Wat gaat er concreet gebeuren de komende tijd?
Als op 1 januari 2023 de nieuwe wet in werking treedt, dan worden alle bestemmingsplannen van rechtswege een omgevingsplan. Er is dan nog geen sprake van een omgevingsplan zoals de wet beoogd, maar de gemeente heeft tot 2030 de tijd om gefaseerd te werken naar een omgevingsplan. Verder is per 1 januari de bruidsschatregels van toepassing. Bruidsschatregels zijn ministeriele regels die van het Rijk naar de gemeenten overgaan zoals veiligheid rondom schietverenigingen. Daarnaast gaan bepalingen uit de plaatselijke verordening, die ruimtelijk relevant zijn, ook onderdeel uitmaken van de omgevingsplan. Ter voorbereiding op de omgevingsplan heeft Barendrecht al een casco omgevingsplan (raamwerk) opgesteld waarin de meest relevante omgevingsplanregels zijn opgenomen, de bruidsschatregels, regels uit de plaatselijke verordening die ruimtelijk relevant zijn. Ook is het vereiste vanuit de wet om een omgevingstafel te organiseren waarbij alle betrokken actoren (initiatiefnemer, professional vanuit gemeente, bestuurlijke partners zoals de provincie of Rijswaterstaat, omgevingsdiensten en belanghebbenden) al aan de voorkant aan tafel zitten om op die manier draagvlak te creëren. Dit heeft als meerwaarde dat het aantal zienswijze en inspraken afneemt. Verder is participatie (vooraf informeren van belanghebbende omtrent de nieuwe ontwikkelingen) een belangrijk onderdeel van de wet en valt onder de verantwoordelijkheid van de initiatiefnemer. Bij eigen plannen heeft de gemeente een motiveringsplicht en moet duidelijk naar de omgeving communiceren hoe de gemeente zelf wilt gaan participeren. Hiervoor zal een participatiebeleid opgesteld worden.
Flexibele omgevingsplannen, maar wat is de keerzijde?
Zoals hiervoor aangegeven wil de overheid met de Omgevingswet de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen met als doel het bereiken van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Dit wetsvoorstel gaat ons het omgevingsplan brengen. In 2018 heb ik een reactiepaper geschreven waarin de kansen en de bedreigingen van de nieuwe wet wordt geïnventariseerd. Aangezien de nieuwe wet anno 2022 nog steeds niet is ingevoerd zijn de bevindingen van mijn paper nog actueel.
Wilt u hierover meer weten dan kunt u de paper hier downloaden.
